Özellikle ikinci dünya savaşı ile cephelerden şehirlere geçen savaşlar da sivil ölümlerini hat safhaya ulaşmıştır. Savaşı kazanmanın yanı sıra dünya da kendini haklı çıkartma ve taraftar toplama ihtiyacı da ortaya çıkmıştır. Gelişen dünyanın vazgeçilmez bir parça haline gelen propaganda Hitler Almanya’sında Goebbels ile can bulmuş ve ilk propaganda bakanı olarak tarihe adını yazdırmıştır.
Birinci dünya savaşında din merkezli yapılan ve söylevden öteye gidemeyen propaganda, 2. Dünya savaşında teknik anlamda en belirgin hale gelmiş bunu gören dünya, bugünlere kadar bu tekniği defalarca kullanılmıştır.
Hitler; Almanya’nın başına geldiği sırada tek derdinin birinci dünya savaşının yarattığı tarihi utanç ve ekonomik bozukluklar düzeltmek üzerine olduğu aşikar. Hitlerin amaçları hakkında bir çok farklı düşünce olup, bu konuda yazılmış yüzlerce kitap mevcut, ancak bizim konumuz bu değil. Asıl mesele teknolojinin gelişmeye başladığı bir yerde insanlara haklılık nasıl anlatılır?
Stalin ile yapılan saldırmazlık anlaşması, Almanların Polonya ya saldırması ile bitmiş, batı ve doğu arasında kalan Hitler kıta dışı bir destek arama çabasına girmiştir. İleride dünyanın abisi olma görevini İngiltere den üstlenecek olan ve savaşa en geç katılanlarından Amerika’ya gözünü dikmiştir.
Savaşların Cephelerde değil Şehirlerde olduğu bir dönem de Hitler Amerikan halkının üzerinde etki yaratmayı ve bu etki ile Amerikan Devletinin desteğini almayı, en kötü tarafsız kalmasını hedefliyordu. Bu doğrultuda filimler yaptırmış Amerika’ya yolladığı bir ekiple oradaki insanlara haklılığını anlatmaya çalışmıştır. İngilizce siyah beyaz yapılan bu filimler genel anlamda işgale uğramış, İngiliz ve Rus askerlerince öldürülmüş Alman Askerlerin ülkeleri için yaptıkları savaşları anlatmıştır. İlk etapta bu filimler başarılı gibi görünse de tek bir kahraman görmek isteyen Amerikan halkına çokta hitap etmemiştir. Bunu fark eden İngiltere 2. Dünya savaşının propagandası için yaptırdığı afişlerde, Alman Askerini hayvanlara benzeterek, Amerikalılar üzerinde etki sağlamıştır, tıpkı bugün yada yakın tarihte yaptıkları propagandalar gibi…
Sanayileşmeyi ve teknolojiyi çok etkili hale getiren ikinci dünya savaşı insan psikolojisinin de ne denli önemli olduğu algısını da yaratmış, filim, şarkı ve görsellerle yandaşlar toplanmıştır. Kişiler üzerine çekilen filmlerde tek bir Rambo, bir orduyu yenmiş, düşman askeri yaratıklaştırılmıştır. Vietnam savaşı sırasın da Amerika yaptığı katliamları, Komünistleri insan yiyen yaratıklar gibi gösteren filimler, afişler ve haberler yaparak kitleler üzerinde etki yaratmıştır.
Propagandanın bir çok yöntemi olduğu bir gerçek ancak iletişim araçlarının insanları bir filimler veya bir afişle nasıl yönlendirdiğini toplum üzerinde nasıl bir etkisi olduğunu kısaca anlatmaya çalıştım, bugünlerde değişen ne var istenileni görüp istenileni söylemiyor muyuz?…
